Ατυχήματα

Το παιδί μου χτύπησε στο κεφάλι. Τι πρέπει να προσέξω;

Πολύ συχνά στα παιδιά όλων των ηλικιών (από 4μηνών έως και μεγάλοι ενήλικες) συναντάμε ατυχήματα που έχουν να κάνουν με το κεφάλι. Οι οδηγίες ισχύουν για τις επόμενες 24 έως 48 ώρες. Η παρακολούθηση του παιδιού στο σπίτι είναι συνεχής και απαραίτητη. Βάλτε στο σημείο βούτυρο, βιτάμ ή πάγο και καλέσετε αμέσως τον ιατρό σας εάν διαπιστώσετε ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω συμπτώματα: α) 2-3 εμέτους, έντονη κεφαλαλγία, σπασμούς. β) ζάλη, αστάθεια στη στήριξη ή στο βάδισμα. γ) υψηλό πυρετό, ανησυχία, διαταραχές συμπεριφοράς, υπνηλία. δ) διαταραχές στην όραση, στραβισμό. ε) αίμα ή υγρό από τη μύτη ή τα αυτιά. Το παιδί πρέπει να μείνει αναπαυμένο στο κρεβάτι ή την πολυθρόνα στο σπίτι. Την νύκτα πρέπει να το ξυπνάτε κάθε 3 ώρες για να βλέπετε εάν άλλαξε κάτι στη συμπεριφορά του. Μετά τις 48 ώρες παρακολούθησης το παιδί σας μπορεί να επιστρέψει σιγά σιγά στις δραστηριότητές του. Αποφύγετε τις άσκοπες μετακινήσεις ή ταξίδια. Αποφύγετε την έντονη πνευματική ή σωματική άσκηση, το άγχος, τον εκνευρισμό ή την πολύωρη παραμονή στην τηλεόραση. Προσοχή μην ξανακτυπήσει το παιδί στο κεφάλι.

I. ΠΤΩΣΕΙΣ

Πολλά παιδιά ιδιαίτερα μικρής ηλικίας τραυματίζονται από πέσιμο, κυρίως από κρεβάτια, σκάλες, παράθυρα και μπαλκόνια. Βρέφη από 3 μηνών και άνω μπορεί να πέσουν από κρεβάτια χωρίς κάγκελα ή από τα ειδικά τραπέζια αλλαγής της πάνας. Οι πτώσεις είναι η τέταρτη αιτία παιδικών θανάτων από τραυματισμούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αποτελούν την πιο συχνή αιτία εισαγωγών και επισκέψεων στα τμήματα επειγόντων περιστατικών των νοσοκομείων. Οι πτώσεις που οδηγούν σε σοβαρό ή θανατηφόρο τραυματισμό οφείλονται συνήθως σε πτώση από παράθυρα, μπαλκόνια και σκάλες του δεύτερου ή πιο ψηλού ορόφου. Οι πιο συχνές αιτίες πτώσεων από ψηλά που οδήγησαν σε νοσηλεία είναι οι εξής:

• Αλλαξιέρες
• Σκάλες
• Καρέκλες
• Κρεβάτια
• Παράθυρα
• Μπαλκόνια

Η πλειονότητα των πτώσεων από πιο χαμηλά σημεία που προκαλούν  τραυματισμούς σε μικρά παιδιά γίνονται από τα έπιπλα του σπιτιού. Η πλειοψηφία των επίπλων που προκαλούν πτώση έχουν ασήμαντο ύψος, όπως είναι τα κρεβάτια, οι καρέκλες και οι καναπέδες. Η  περπατούρα-στραταρίδα είναι συνηθισμένη αιτία τραυματισμού σε μικρά παιδιά. Η ελευθερία κινήσεων, καθώς και η ταχύτητα που δίνει στα μικρά βρέφη μπορεί να οδηγήσει σε πτώσεις από σκάλες (βλέπε ερώτηση 33). Πώς να προφυλάξετε το παιδί σας από τις πτώσεις; Τα πιο κάτω μέτρα έχουν αποδειχτεί ότι είναι αποτελεσματικά, έτσι ώστε να ελαττώσουν τον κίνδυνο από πτώσεις ή τη σοβαρότητα των τραυματισμών που προκαλούν:

• Μην αφήνετε τα παιδιά μόνα τους ούτε για μερικά δευτερόλεπτα. Τόσα χρειάζονται για να πέσουν.
• Τοποθετείστε προστατευτικό κάγκελο στο πάνω μέρος της σκάλας.
• Τα οριζόντια κάγκελα στα μπαλκόνια είναι πολύ επικίνδυνα γιατί το παιδί μπορεί εύκολα να σκαρφαλώσει και να πέσει στο κενό. Αντικαταστήστε τα με κάθετα ή προσθέστε προστατευτικό πλέγμα.
• Μην τοποθετείτε καρέκλες ή τραπεζάκια κοντά σε παράθυρα. Υπάρχει ο κίνδυνος το παιδί να ανέβει, να ανοίξει το παράθυρο και να πέσει. Εφαρμόστε κάγκελα για πλήρη ασφάλεια.
• Εάν δεν υπάρχει κατάλληλος χώρος χωρίς σκάλες, έπιπλα και χαλιά που να εμποδίζουν την εύκολη διακίνηση καλύτερα να μη χρησιμοποιηθούν.

II. ΗΛΕΚΤΡΟΠΛΗΞΙΑ.

Τα παιδιά της βρεφικής και νηπιακής ηλικίας μπορεί να τοποθετήσουν παραμάνες, τσιμπιδάκια και άλλα μεταλλικά αντικείμενα μέσα στις πρίζες με αποτέλεσμα να πάθουν ηλεκτροπληξία.

• Προσέξτε τα παιδιά σας να μην αγγίζουν πρίζες, ή ηλεκτρικές συσκευές με βρεγμένα χέρια.
• Καλύψτε τις πρίζες με ειδικά καλύμματα που υπάρχουν στη αγορά.
• Μην αφήνετε εκτεθειμένα καλώδια και μη τα περνάτε κάτω από ανοίγματα πορτών ή κάτω από χαλιά.

• Αντικαταστήστε αμέσως όλα τα φθαρμένα καλώδια των οικιακών συσκευών ή ακόμα καλύτερα καλέστε τον ηλεκτρολόγο σας.
• Ποτέ μη βαρυφορτώνετε τα πολύπριζα και μη τροφοδοτείτε συσκευές μεγάλης ισχύος συγχρόνως.
• Μη χρησιμοποιείτε ηλεκτρικές συσκευές μέσα στο μπάνιο.

ΙΙΙ. ΕΓΚΑΥΜΑΤΑ

Πολλές ζωές χάθηκαν και πολλά άτομα παραμορφώθηκαν αλλά και περιουσίες καταστράφηκαν από πυρκαγιές. Τα παιδιά είναι περίεργα και τους αρέσει να παίζουν με τη φωτιά. Η πλειοψηφία των εγκαυμάτων προκαλείται από την επαφή του παιδιού με ζεστές επιφάνειες ή ζεστά υγρά. Τα παιδιά υφίστανται εγκαύματα λόγω επαφής τους με ζεστό υγρό, όπως το νερό της βρύσης ή επαφή με ζεστές συσκευές και λανθασμένη χρήση σπίρτων ή αναπτήρων. Άλλες αιτίες εγκαυμάτων είναι τα πυροτεχνήματα (παρά την απαγόρευση κυκλοφορίας τους στο εμπόριο) και οι πυρκαγιές. Πολύ συχνές στην Ευρώπη είναι οι πυρκαγιές σε σπίτια που προκαλούνται ακούσια από  παιδιά ή από κάποιο άλλο ατύχημα. Πώς να προφυλάξετε το παιδί σας;

• Τοποθετήστε ανιχνευτές καπνού στο σπίτι σας. Οι ανιχνευτές καπνού έχουν βοηθήσει στο να ελαττωθούν οι πυρκαγιές στα σπίτια κατά 71%.
• Τοποθετήστε το θερμοστάτη του νερού σε θερμοκρασία 54°C. Μπορείτε ακόμα να χρησιμοποιήσετε βαλβίδες που ελέγχουν και ρυθμίζουν τη θερμοκρασία του νερού που βγαίνει από το μπάνιο.
• Μην αφήνετε εκτεθειμένους αναπτήρες και σπίρτα στο σπίτι. Τα παιδιά πιθανόν να παίξουν με αυτά και να προκαλέσουν πυρκαγιά.
• Μην τοποθετείτε δοχεία με ζεστά υγρά (νερό, λάδι, καφές) στην άκρη του τραπεζιού. Μπορεί τα παιδιά να απλώσουν το χέρι τους ή να τραβήξουν το τραπεζομάντιλο και να τα χύσουν πάνω τους.
• Μην τοποθετείτε τα μπρίκια ή τις κατσαρόλες στην γκαζιέρα με το χερούλι να εξέχει προς τα έξω. Υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να τα τραβήξουν και να πάθουν σοβαρά εγκαύματα.
• Όταν σιδερώνετε, μην αφήνετε το σίδερο εκτεθειμένο. Μπορεί το παιδί σας να το ακουμπήσει.
• Τοποθετήστε προστατευτικό πλέγμα, όταν το τζάκι σας είναι αναμμένο.
• Προσοχή, όταν υπάρχουν ηλεκτρικές σόμπες αναμμένες. Τα ρούχα του παιδιού σας μπορεί εύκολα να πιάσουν φωτιά.

IV. ΕΙΣΡΟΦΗΦΗ ΞΕΝΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ.

Λέγοντας εισρόφηση ξένου σώματος εννοούμε, την είσοδο ενός μικρού αντικειμένου στην τραχεία ή στους βρόγχους. Η τραχεία και οι βρόγχοι είναι οι κεντρικοί σωλήνες που μεταφέρουν τον αέρα στους πνεύμονες. Καταλαβαίνετε λοιπόν, πόσο επικίνδυνο είναι για τη ζωή του παιδιού η είσοδος ενός ξένου αντικειμένου στην τραχεία ή τους βρόγχους. Αν είναι μεγάλο και δεν μπορεί να περάσει μέσα στους βρόγχους, τότε υπάρχει περίπτωση να κλείσει εντελώς την τραχεία και το παιδί να πεθάνει από ασφυξία. Αν το μέγεθος του είναι τόσο,που να μπορεί να περάσει σε έναν από τους βρόγχους τότε δεν κινδυνεύει άμεσα η ζωή του παιδιού, αλλά η πιθανότητα σοβαρών επιπλοκών είναι μεγάλη. Επίσης μεγάλη σημασία έχει το είδος του αντικειμένου που θα μπει στους πνεύμονες. Υπάρχουν αντικείμενα (πχ ξηροί καρποί, όσπρια, ρύζι) που μπαίνοντας στους πνεύμονες απορροφούν υγρά από το περιβάλλον και φουσκώνουν. Οπότε μπορεί στην αρχή να μην κλείνει εντελώς τη δίοδο, αλλά στη συνέχεια με την αύξηση του μεγέθους του να δυσκολεύει ή και να εμποδίζει τελείως την κυκλοφορία του αέρα μέσα στους πνεύμονες. Η ηλικία κατά την οποία συμβαίνουν τέτοια ατυχήματα εισρόφησης ξένου σώματος είναι συνήθως μεταξύ 8 μηνών με 3 χρονών. Στην πλειοψηφία τους ατυχήματα συμβαίνουν μεταξύ 12-24 μηνών. Υπάρχουν δυο κυρίως λόγοι:

1. Από την ηλικία των 9 μηνών το παιδί έχει την ικανότητα να συλλαμβάνει μικρά αντικείμενα με το δείκτη και τον αντίχειρα.
2. Τα παιδιά στις πιο πάνω ηλικίες είναι πολύ περίεργα και οτιδήποτε βρουν το βάζουν στο στόμα.

Ποια είναι τα πιο συχνά αντικείμενα;

• Ξηροί καρποί και pop-corn.
• Μικρά πλαστικά αντικείμενα που συνήθως είναι μέρος κάποιου παιχνιδιού. Για αυτό πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεχτικοί στην επιλογή των παιχνιδιών. ΠΟΤΕ δεν αγοράζουμε στο παιδί κάτω των 4 χρόνων παιχνίδια που περιέχουν μικρά αντικείμενα.
• Τσόφλι από αβγό. Για αυτό προσοχή όταν καθαρίζουμε το αβγό του παιδιού μας.
• Υγρά (γάλα, νερό, τσάι) είναι πολύ πιθανόν, στα πολύ μικρά παιδιά, να εισέλθουν στους βρόγχους και να προκαλέσουν έντονη συμπτωματολογία.

Ποια συμπτώματα παρουσιάζουν τα παιδιά με εισρόφηση; Με το που μπαίνει το ξένο σώμα στο λάρυγγα και στην τραχεία, προκαλείται αμέσως βήχας σε μια προσπάθεια του οργανισμού να αποβάλει το ξένο σώμα. Αν δεν αποβληθεί τότε υπάρχουν οι εξής πιθανότητες:

1. Αν είναι πολύ μεγάλο το ξένο σώμα και κλείσει την τραχεία το παιδί θα παρουσιάσει έντονο βήχα, δύσπνοια, κυάνωση (θα μελανιάσει) και θα πεθάνει από ασφυξία.
2. Αν κολλήσει το ξένο σώμα στην τραχεία, αλλά αφήνει χώρο στον αέρα να μπαινοβγαίνει, τότε το παιδί θα παρουσιάζει δυσκολία στην αναπνοή και έντονο συριγμό.
3. Αν είναι τόσο μικρό το ξένο σώμα που να μπορεί να περάσει στους βρόγχους, τότε πιθανότατα να προωθηθεί σε ένα από τους δυο βρόγχους. Το πιο πιθανόν είναι το παιδί να μην παρουσιάζει κανένα οφθαλμοφανές σύμπτωμα, μέχρι τη στιγμή που θα παρουσιάσει κάποια επιπλοκή. Πολλές φορές όμως τα παιδιά δίνουν την εντύπωση ότι έχουν κρίση άσθματος, η οποία όμως δεν υποχωρεί εύκολα με την αντιασθματική θεραπεία.

Η πιο συχνή επιπλοκή είναι η πνευμονία, η οποία όμως συμβαίνει μέρες μετά την εισρόφηση. Ετσι λοιπόν ο άρρωστος θα παρουσιάσει ψηλό πυρετό και βήχα. Πώς αντιμετωπίζεται η εισρόφηση ξένου σώματος; Αν το ξένο σώμα είναι μεγάλο και κλείνει την τραχεία τα συμπτώματα θα είναι έντονα και η ζωή του παιδιού κινδυνεύει. Για αυτό πρέπει να γίνει κάτι αμέσως για να βγει το ξένο σώμα και να σωθεί το παιδί. ΠΡΟΣΟΧΗ όμως, μην κάνετε τίποτα αν το παιδί μπορεί να αναπνέει. Είναι καλύτερα να τρέξετε αμέσως στο πλησιέστερο νοσοκομείο ή σε κοντινό γιατρό. Αν όμως το παιδί δεν αναπνέει τότε πρέπει να ακολουθήσετε μια από τις πιο κάτω μανούβρες για να βγει το ξένο σώμα και να σωθεί το παιδί. Α. Το παιδί <1 χρόνου:

1. Κρατήστε το βρέφος έτσι ώστε το κεφάλι να είναι σε χαμηλότερο επίπεδο από τον κορμό.
2. Δώστε 4 χτυπήματα στην πλάτη. Στόχος είναι να «χαλαρώσει» το ξένο σώμα που βρίσκεται στους πνεύμονες.
3. Δώστε 4 χτυπήματα-ωθήσεις μπροστά στο θώρακα, όπως ακριβώς κάνουμε τις καρδιακές μαλάξεις. Στόχος είναι να αυξηθεί η πίεση μέσα στο θώρακα και να πεταχτεί το ξένο σώμα έξω.
4. Ανοίξτε το στόμα και ελέγξτε αν βγήκε το ξένο σώμα και πάρτε το. ΜΗΝ βάζετε ποτέ τα χέρια σας στα τυφλά μέσα στο στόμα του παιδιού.
5. Αν ακολουθήσετε την πιο πάνω διαδικασία και το ξένο σώμα δε βγει και ο άρρωστος είναι αναίσθητος χωρίς αναπνοή πρέπει να επαναλάβετε από την αρχή την ίδια διαδικασία.

Β. Το παιδί >1 χρόνου:

1. Τοποθετήστε το παιδί στο έδαφος.
2. Γονατίστε δίπλα του.
3. Με το εσωτερικό της παλάμης δώστε 6-10 σπρωξίματα-ωθήσεις ακριβώς πάνω από το στομάχι (Μεταξύ του ομφαλού και του θώρακα στη μέση της κοιλιάς).
4. Ανοίξτε το στόμα και ελέγξτε αν βγήκε το ξένο σώμα και πάρτε το. ΜΗΝ βάζετε ποτέ τα χέρια σας στα τυφλά μέσα στο στόμα του παιδιού.

Αν το παιδί αναπνέει τότε θα το μεταφέρετε στο νοσοκομείο ή στον/στην γιατρό του. Ο γιατρός θα εξετάσει το παιδί και το πιο πιθανό είναι να ζητήσει ακτινογραφίες θώρακα. Αν υπάρχει υποψία εισόδου ξένου σώματος στους πνεύμονες τότε θα γίνει βρογχοσκόπηση. Στη βρογχοσκόπηση ο ειδικός γιατρός βάζει το βρογχοσκόπιο (ειδικός σωλήνας μέσα από τον οποίο μπορεί να βλέπει τι υπάρχει στην άλλη άκρη του σωλήνα) από το στόμα, στο λάρυγγα, στην τραχεία και στη συνέχεια στους βρόγχους. Με τον τρόπο αυτό, βρίσκει το ξένο σώμα και με μια ειδική δαγκάνα που περνά μέσα από το βρογχοσκόπιο αρπάζει το ξένο σώμα και το αφαιρεί. Προφύλαξη παιδιού από την εισρόφη ξένου σώματος. Η εισρόφηση ξένου σώματος όπως καταλαβαίνετε είναι πάρα πολύ επικίνδυνη για το παιδί. Για αυτό το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να προλάβουμε την κατάσταση αυτή. Έχετε λοιπόν στο μυαλό σας τα ακόλουθα για τα παιδιά κάτω των 5 χρόνων:

• Φυλάξτε όλα τα μικρά αντικείμενα μακριά από τα μικρά παιδιά σας(<5 χρονών).
• Μη δίνετε στα μικρά παιδιά ξηρούς καρπούς. Αποτελούν το 50% των ξένων σωμάτων στους πνεύμονες.
• Μην τους δίνετε ποτέ παιχνίδια που περιέχουν μικρά αντικείμενα.
• Μην τους δίνετε ποτέ κουμπιά ή μικρά κέρματα. Δεν είναι παιχνίδια.

V. ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΕΙΣ

Οι δηλητηριάσεις αποτελούν την πιο συχνή μορφή ατυχημάτων στα παιδιά. Ωστόσο, στοιχεία ερευνών δείχνουν ότι είναι σπάνια θανατηφόρες στις μικρές ηλικίες. Σε περίπτωση δηλητηρίασης καλούμε το Κέντρο Δηλητηριάσεων 210-7793777 ή μεταφέρουμε το παιδί στο νοσοκομείο. Δηλητήριο είναι κάθε ουσία η οποία όταν μπει στον οργανισμό, σε αρκετή ποσότητα και μπορεί να προκαλέσει μόνιμη ή προσωρινή βλάβη. Μπορεί να είναι κάποια ουσία που πήραμε από το φυσικό περιβάλλον (πχ. τρώγοντας μανιτάρια) ή κάποια τεχνητή ουσία (πχ. καθαριστικά σπιτιών, σιρόπια κ.α.). Ο συχνότερος τρόπος δηλητηρίασης είναι η κατάποση από το στόμα, ενώ σπάνια γίνεται εισπνοή από το αναπνευστικό σύστημα ή απορρόφηση από το δέρμα. Σχεδόν το σύνολο των δηλητηριάσεων στην παιδική ηλικία (90%) συμβαίνει μέσα στο σπίτι. Σύμφωνα με δεδομένα του Κέντρου Δηλητηριάσεων, σε όλες τις ομάδες ηλικιών διαπιστώνεται ότι υπερτερούν σαφώς οι δηλητηριάσεις από φάρμακα. Στις ηλικίες 1-5 ετών υπερτερούν αθροιστικά διάφορα χημικά προϊόντα που βρίσκονται στο σπίτι (είδη οικιακής χρήσης, διάφορες χημικές ουσίες, καλλυντικά) για τα οποία πρέπει να υπάρχει ιδιαίτερη μέριμνα σωστής φύλαξης. i. Δηλητηριάσεις από περιέργεια Τα παιδιά είναι περίεργα και εξερευνούν τον κόσμο με όλες τους τις αισθήσεις, συμπεριλαμβανομένης της γεύσης. Τα μοτίβα της δηλητηρίασης αλλάζουν ανάλογα με την ηλικιακή ομάδα τον τύπο της έκθεσης, τη φύση και τη δόση του δηλητηρίου. Συχνότερες αιτίες είναι η υπερβολική ζωηράδα των παιδιών, η έντονη περιέργεια τους, η μεγάλη επιθυμία να βάλουν στο στόμα τους διάφορα πράγματα τόσο για να εξακριβώσουν τη φύση τους, όσο και για να ευχαριστηθούν γενικά. Το είδος και ο τρόπος με τον οποίο δηλητηριάζονται τα παιδιά έχει σχέση: α) με το εθνικό και βιοτικό επίπεδο (40% των δηλητηριάσεων στις υποανάπτυκτες χώρες οφείλονται στο φωτιστικό και θερμαντικό πετρέλαιο), β) τις καθημερινές συνήθειες του λαού (π.χ. δηλητηριάσεις με μονοξείδιο του άνθρακα σε χώρες που χρησιμοποιείται το γκάζι), γ) τη σύνθεση του πληθυσμού (παιδιά αγροτικών περιοχών δηλητηριάζονται ευκολότερα με φυτοφάρμακα και εντομοκτόνα), δ) το ρεύμα της σύγχρονης συνταγογραφίας (ηρεμιστικά, αντιβιοτικά και αντιπυρετικά βρίσκονται πρώτα από σειράς συχνότητας στις φαρμακευτικές δηλητηριάσεις. Πιο συγκεκριμένα: αναλγητικά, καθαριστικά ή απολυμαντικά σκευάσματα, καλλυντικά προϊόντα, ξένα σώματα, φυτά, κατασταλτικά υπναγωγά φάρμακα, αντιβηχικά σιρόπια. ii. Ενδείξεις δηλητηρίασης Η σύλληψη του επ’ αυτοφώρω.

• Η απώλεια φαρμάκων.
• Η αποκάλυψη από το ίδιο το παιδί.
• Η εμφάνιση συμπτωμάτων όπως: ανησυχία, διαταραχές συνείδησης, παραισθήσεις, σπασμοί, αιμορραγίες, εμετοί, διάρροιες, δερματικές αλλοιώσεις.

iii. Τι πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση δηλητηρίασης Για να αντιμετωπίσουμε τη δηλητηρίαση, το βασικό είναι η παροχή πρώτων βοηθειών με σκοπό τη διατήρηση των ζωτικών του λειτουργιών, της αναπνοής και της κυκλοφορίας και η όσο το δυνατόν ταχύτερη εξουδετέρωση ή απομάκρυνση του δηλητηρίου από τον οργανισμό. Καλούμε το Κέντρο Δηλητηριάσεων (210-7793777) ή μεταφέρουμε το παιδί στο νοσοκομείο. Διευκρινίζουμε το είδος του φαρμάκου και την ποσότητα. Έάν η ουσία είναι καυστικής προέλευσης, η οδηγία από το Κέντρου Δηλητηριάσεων είναι όχι στην πλύση στομάχου.

VI. ΑΛΛΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ

• Συμβουλεύσετε τα παιδιά σας να προσέχουν όταν ανοιγοκλείνουν τις πόρτες. Υπάρχει κίνδυνος να εγκλωβιστούν τα χέρια τους και να τραυματιστούν.
• Τοποθετείστε χρωματιστά αυτοκόλλητα στα τζάμια των πορτών ιδίως αυτών που οδηγούν σε βεράντες. Πολλές φορές νομίζουμε ότι η πόρτα είναι ανοιχτή με αποτέλεσμα να κτυπήσουμε στο τζάμι και να τραυματιστούμε σοβαρά.
• Όταν υπάρχουν μικρά παιδιά στο σπίτι τοποθετείστε τα έπιπλα με τέτοιο τρόπο ούτως ώστε να αποφεύγονται τα κτυπήματα στις γωνιές τους.
• Ποτέ μην αφήνετε μικρά παιδιά μόνα τους στη μπανιέρα ιδίως όταν έχει πολύ νερό. Μπορεί να γλιστρήσουν και να πνιγούν.
• Μην αφήνετε τα παιδιά σας να τρέχουν όταν έχουν κάποιο αντικείμενο στο στόμα π.χ. (μολύβι). Μπορεί να πέσουν και να τραυματιστούν σοβαρά στο στόμα.
• Τα ατυχήματα από πυροβόλα όπλα αν υπάρχουν στο σπίτι. Καλύτερα όμως να τα έχετε λυμένα και κλειδωμένα σε κάποιο μέρος και τα φυσίγγια σε άλλο μέρος.